Drejt përfundimit ura kineze në Kroaci që “zhduk” Bosnjën nga harta e turizmit ndërkombëtar
Gjuha e gjatë e tokës e bregdetit dalmat, që praktikisht nga Spliti çon deri në Dubrovnik dhe me tutje, në kufirin me Malin e Zi, ndahet në një pikë të vetme, e gjatë vetëm 9 kilometra, që përfaqëson aksesin e vetëm në det të Bosnje Hercegovinës.
Ky korridor identifikohet me qytezën turistike të Neumit, plazhi i vetëm ku boshnjakët ndihen si në vendin e tyre.
Në 1996, marrëveshja që merr pikërisht emrin e kësaj qyteze parashikonte që shtetasve kroat do të sigurohej kalim pa pengesa në dy anët e Dalmacisë, por kjo marrëveshje si dhe ajo për njohjen e kufijve e firmosur nga presidentët e atëhershëm Franjo Tugjman dhe Alija Izetbegovic nuk u ratifikua kurrë.
Kjo do të thotë që edhe ditët e sotme, i gjithë trafiku që nga veriu i Kroacisë dëshiron t’i drejtohet një destinacioni turistik ndërkombëtar si Dubrovniku, duhet të kalojë detyrimisht nga kontrollet e kufirit boshnjak të Neumit.
Për të shmangur këtë, prej vitesh qeveria kroate kishte projektuar ndërtimin e një ure që do të lidhte dy fshatrat e Komarnës dhe Briestës, që ndodhet në gadishullin e Prijestrës, duke anashkaluar në këtë mënyrë kalimin nga territori boshnjak.
Në 2018 Zagrebi zyrtar shpalli fituesen e projektit, kompaninë kineze China Road and Bridge Corporation, e cila premtoi shkurtim të afateve, me kantierin që filloi punën në 2019. Dy vite më vonë, tashmë elementët e ndryshme të urës, së gjatë rreth 2400 metra, janë të bashkuara, duke bashkuar për herë të parë territorin kroat që do të përshkohet pa kontrolle në gjithë gjatësinë e tij.
Por nuk mungojnë protestat, dhe përtej disa dyshime të tipit ambientalist vijnë më së shumti nga Sarajeva. Deputetë boshnjakë dërguan protestën e tyre Brukselit, që financon projektin, duke akuzuar Zagrebin zyrtar se po ndërton në ujëra ndërkombëtare dhe jo kroate, shumë pranë atyre boshnjake.
plazhi i Neumit, i vetmi plazh i Bosnjës e Hercegovinës
Jo vetëm, por boshnjakët pretendojnë edhe që ura pengon zhvillimin e një porti të madh në Neum, sepse bën të pamundur kalimin e anijeve të dimensioneve të mëdha, si për shembull atyre kroçierë.
Ndërkohë, janë shumë analistët që mendojnë se ndërtimi i urës dëmton Bosnjën jo me detajet teknike të saj por thjesht me anashkalimin e territorit të Neumit, që do t’i heqë një fluks të jashtëzakonshëm turistik Bosnjës duke izoluar edhe më tej vendin ballkanas, duke rënduar situatën politike që karakterizohet nga ndarja e pushtetit në tre komunitetet kryesore, boshnjake, kroate dhe serbe.
